Elektrisch vrachtvervoer is in opmars. Hoe nu verder?
De vraag naar elektrisch vrachtvervoer neemt toe. De transportsector moet in 2050 net als veel andere sectoren namelijk compleet klimaatneutraal zijn, vervoer in binnensteden moet in 2030 al uitstootvrij zijn. Het verduurzamen van vrachtwagens is daarbij een van de belangrijkste onderdelen. Zij zijn namelijk de oorzaak van 11 procent van alle CO2-uitstoot in Nederland. Maar hoe begin je met verduurzamen? Een elektrische vrachtwagen aanschaffen en de weg op gaan? De kat uit de boom kijken en wachten tot de prijzen van elektrische trucks dalen? En wat doe je tot die tijd aan verduurzaming?
Het elektrisch vrachtverkeer van Nederland staat nog in de kinderschoenen. Slechts 0,2 procent van het vrachtverkeer over de weg is nu elektrisch. Voor transportondernemers brengen die voordelen met zich mee. Minder C02 uitstoten is een goede reden voor grote bedrijven om met een transportondernemer in zee te gaan. Die grote bedrijven zijn immers verplicht om een ESG-rapportage te maken waarin inzichtelijk is hoe milieuvriendelijk een bedrijf is. Daarnaast zorgt een elektrische vloot voor minder geluidsoverlast en verleent het toegang tot de milieuzones.
Infrastructuur is nog niet compleet
Maar hoe komt het dat de overstap zo langzaam gaat? Het grootste knelpunt voor een elektrische vloot is de hoeveelheid laadpalen langs de Nederlandse wegen. Laadpalen voor vrachtwagens zijn schaars. Die grote wagens kunnen op veel plekken niet aan de laadpalen voor auto’s hangen, daar is de infrastructuur niet op berekend. Vrachtwagens hebben snelladers nodig die meer kunnen laden dan 150 kilowatt. Hoe hoger de kW, hoe sneller een oplaadpunt is. Maar die zijn er op dit moment nog niet genoeg beschikbaar voor vrachtwagens. Ondanks dat tal van partijen, van oliemaatschappijen tot gespecialiseerde bedrijven, volop bezig zijn met de aanleg ervan.
Elektrische vrachtwagens hebben een kleinere actieradius dan dieseltrucks. Doorgaans tussen de 200 en 400 kilometer. Dat hoeft geen probleem te zijn. Een truck die 100.000 kilometer per jaar rijdt, verdeeld over 265 werkdagen per jaar, rijdt 380 kilometer per dag. Veel vervoerders kunnen met zulke actieradius uitstekend uit de voeten. Toch zouden meer snelladers op centrale plekken ervoor zorgen dat chauffeurs geruster op pad gaan.
Een overvol energienet
Tot zover vallen de problemen prima te omzeilen. Maar als de transitie naar elektrisch vrachtvervoer sneller moet gaan, dan moet het energienet ook sneller worden uitgebreid. Het huidige Nederlandse energienet zit aan de grenzen van zijn capaciteit. Dat net moet worden verzwaard. Dat kost tijd en geld, bovendien kampen netbeheerders met lange vergunningsprocedures, personeelstekorten en gebrek aan materialen. Op sommige plekken in Nederland is het stroomnet zo vol dat de wachtlijsten voor nieuwe of zwaardere aansluitingen verdrievoudigd is. Wie dus nu al weet dat hij over een aantal jaar met zijn transportbedrijf de overstap naar elektrische voertuigen wil maken, ondanks dat de vraag naar elektrificatie van vrachtwagens zo groot is, is overstappen nog niet zo eenvoudig.
Er moet nog veel gedaan worden voordat elektrisch vrachtvervoer goed genoeg kan functioneren. De kwaliteit zal de komende jaren snel verbeteren, net als bij de opmars van de elektrische auto. Voor ondernemers en transporteurs die nu al voorop willen lopen om duurzamer op weg te gaan, zijn er alternatieven te vinden. Vrachtwagens kunnen bijvoorbeeld nu al probleemloos overstappen op hernieuwbare diesel. Dat is volop verkrijgbaar en vermindert de uitstoot van broeikasgassen met tot wel 90 procent gedurende de levenscyclus van de brandstof in vergelijking met fossiele diesel. Volledig elektrisch gaan rijden kan later, als het nog eenvoudiger is geworden, altijd nog.
