Duurzaamheid
4.04.2023
 5 min read

Alles wat u moet weten over de grondstoffen die biobrandstof worden

In de discussie over de rol die biobrandstoffen in de samenleving en in ons transportsysteem moeten spelen, zijn de grondstoffen die voor de productie ervan worden gebruikt een belangrijke factor. Als het gaat om de grondstof voor fossiele brandstoffen, zoals fossiele diesel, is het antwoord eenvoudig. De grondstof voor fossiele diesel is olie. De grondstoffen voor biobrandstoffen, zoals hernieuwbare diesel en hernieuwbare vliegtuigbrandstof, zijn veel gevarieerder en de producenten ervan gebruiken verschillende grondstoffen. 

Hoe duurzaam zijn de grondstoffen die tot hernieuwbare diesel worden verwerkt? 

Enkele voorbeelden van belangrijke grondstoffen voor biobrandstoffen zijn vetten van dierlijk afval, gebruikte (bak)olie uit de voedingsindustrie en restproducten uit de productie van plantaardige oliën. Dit zijn de drie grootste categorieën van grondstoffen die Neste - 's werelds grootste producent van hernieuwbare diesel - gebruikt voor zijn hernieuwbare producten. 

Met het oog op duurzaamheid maakt het veel uit welke grondstoffen voor biobrandstoffen worden gebruikt. Afval en restproducten hebben veel voordelen: ze concurreren niet met de voedselproductie en er hoeft geen nieuwe landbouwgrond te worden gebruikt, bijvoorbeeld om gewassen voor biobrandstof te verbouwen. Maar met het oog op de toekomst zijn er ook andere bronnen van grondstoffen die veelbelovend zijn vanuit duurzaamheidsoogpunt, zoals een bepaald restmateriaal uit de bosbouw of door het gebruik van algen als grondstof. 

Het grootste voordeel van biobrandstoffen, voor het milieu en het klimaat, is dat zij fossiele brandstoffen kunnen vervangen. Fossiele brandstoffen gebruiken olie als grondstof, wat betekent dat nieuwe broeikasgassen, zoals kooldioxide, in de atmosfeer terechtkomen. Biobrandstoffen op basis van grondstoffen waarvan de koolstof al in de atmosfeer zit, zoals afval van planten en dieren, stoten geen nieuwe broeikasgassen uit. Zij maken gebruik van de koolstof die al in de atmosfeer circuleert. Biobrandstoffen kunnen de uitstoot van broeikasgassen tot wel 90% verminderen vergeleken met fossiele diesel, gezien over de gehele levenscyclus van de brandstof.

Afval en restproducten gebruiken om biobrandstoffen te produceren, zoals hernieuwbare diesel, betekent ook zo efficiënt mogelijk omgaan met grondstoffen. En er zoveel mogelijk van benutten. Neem bijvoorbeeld de voedingsindustrie, waar residuen kunnen worden gebruikt uit de productie van bakolie. Deze residuen zijn niet geschikt voor menselijke consumptie. In 2022 vormden afval en restproducten meer dan 90 procent van Neste’s grondstoffen. 

Om te beoordelen hoe duurzaam een biobrandstof is, moeten we weten of de grondstoffen die voor de productie ervan worden gebruikt ook duurzaam zijn. En dat deze grondstoffen ook op een duurzame methode zijn ingezameld. Voor het klimaat is het nog altijd een overwinning dat biobrandstoffen geen nieuwe broeikasgassen in de atmosfeer brengen, maar als ze worden gemaakt van grondstoffen waarvoor bijvoorbeeld bossen moesten worden gekapt, kan dat negatieve gevolgen hebben voor andere delen van het milieu, zoals de biodiversiteit. 

Als toonaangevende producent van biobrandstoffen heeft Neste een grote verantwoordelijkheid. Daarom stelt de onderneming strenge eisen aan haar grondstoffen en wordt er gebruik gemaakt van verschillende systemen om de gebruikte grondstoffen te controleren en te certificeren. Hier leest u meer over hoe Neste de duurzaamheid van zijn grondstoffen controleert. 

olja råvaror förnybar diesel biodrivmedel

Zullen er genoeg grondstoffen zijn? 

Een andere belangrijke vraag in het debat over biobrandstoffen is of er werkelijk voldoende grondstoffen zullen zijn. Momenteel maken biobrandstoffen slechts enkele procenten uit van alle brandstoffen in het wereldwijde transport op de weg, over zee en in de lucht. Dit aandeel moet aanzienlijk blijven toenemen om de emissies van deze sectoren voldoende terug te dringen en om onze klimaatdoelen te halen. Tegelijkertijd zullen we ook andere mogelijke oplossingen moeten toevoegen, zoals elektrificatie en zelf ons gedrag te veranderen. 

Om een beeld te krijgen van hoe het aanbod van grondstoffen zich verhoudt tot de huidige productieniveaus en het potentieel voor de toekomst, bekijken we de huidige productie van Neste even van naderbij. Als belangrijkste speler op de markt voor hernieuwbare producten is Neste representatief voor de gehele markt. In 2021 gebruikte Neste 3,7 miljoen ton hernieuwbare grondstoffen voor al zijn hernieuwbare producten, zoals hernieuwbare diesel, ook wel HVO100 genoemd, en hernieuwbare vliegtuigbrandstof. 

Neste is een van de bedrijven die de productie van duurzame energie de komende jaren nog sterk zal verhogen. Van 3,3 miljoen ton in 2022 naar 5,5 miljoen ton in 2023 en uiteindelijk 6,8 miljoen ton in 2026. Deze productieverhoging zal plaatsvinden door gebruik te maken van de bestaande NEXBTL-technologie van Neste en de soorten grondstoffen die reeds in gebruik zijn. 

Is er een mogelijkheid om de productie sterk te verhogen ten opzichte van het huidige niveau, op basis van de beschikbaarheid van grondstoffen? Met behulp van een rapport van WEF/McKinsey heeft Neste een schatting gemaakt: 40 miljoen ton per jaar. Een hogere productie vereist uiteraard andere investeringen, zoals in nieuwe raffinaderijen, maar het betekent dat de hoeveelheid grondstoffen vooralsnog niet de beperkende factor is. 

Daarnaast zijn er voor Neste, en andere spelers op de markt, nog meer mogelijkheden om de productie van duurzame energie te verhogen door andere potentiële grondstoffen te onderzoeken. Neste onderzoekt momenteel intensief hoe het zijn grondstoffen kan uitbreiden en deze kan gebruiken om hernieuwbare producten te produceren tegen een concurrerende prijs. In sommige gevallen bestaat de technologie voor het gebruik van bepaalde grondstoffen al, maar zou het resulterende product te duur zijn om op de markt te kunnen concurreren. 

used cooking oil / Neste

Bij Neste loopt momenteel een aantal verschillende projecten waarbij naar dergelijke nieuwe mogelijke grondstoffen wordt gekeken, zoals hierboven reeds kort vermeld. Enkele voorbeelden: algen, waarover u hier meer kunt lezen, huishoudelijk afval, ook wel gemeentelijk afval genoemd, waarover u hier meer kunt lezen, lignocellulose, dat bijvoorbeeld voorkomt in restproducten uit de bosbouw en in stro en Power-to-X, een oplossing waarbij kooldioxide als grondstof wordt gebruikt en met hernieuwbare energie wordt omgezet in een vloeibare brandstof, lees hier meer. Het doel van Neste is om binnen vijf jaar vooruitgang te hebben geboekt met één van deze nieuwe bronnen van commercialisering. 

Waarom moeten we de productie van hernieuwbare energie verhogen? 

De verhoging van de productie van hernieuwbare energiebronnen die fossiele brandstoffen kunnen vervangen in sectoren zoals het wegvervoer, de luchtvaart en de chemische industrie, is een belangrijk onderdeel van de verwezenlijking van de duurzaamheidsdoelen van verschillende landen in de wereld. Neste's huidige productie van duurzame energie levert al grote besparingen op in de uitstoot van broeikasgassen zoals kooldioxide. Dankzij klanten die hernieuwbare producten gebruiken in plaats van fossiele alternatieven, werd alleen al in 2022 11,1 miljoen ton aan broeikasgasemissies bespaard. Dit is meer dan alle emissies van alle personenauto's in Zweden samen in 2020 (9,45 miljoen ton).  

Overschakelen op hernieuwbare energie maakt een groot verschil voor het klimaat. Daarom is Neste gemotiveerd om grondstoffen te blijven inkopen en inzamelen die gebruikt kunnen worden om de productie te verhogen en mogelijk fossiele brandstoffen vervangen in ons hele transportsysteem.